Kliknij, aby zobaczyć powiększenie W obliczu rosnącej konkurencji na rynku, każdej firmie zależy na rozpoznawalności. Istotnym elementem budowy wizerunku marki jest logo. Chwytliwa nazwa ubrana w atrakcyjną szatę graficzną łatwo zapada w pamięć klientom. Wzrost konkurencji prowadzi niestety do nieuczciwych praktyk. Inne firmy, widząc sukces Twojej marki, mogą wzorować się na Twoim logo. W skrajnych przypadkach ktoś może chcieć Ci je nawet ukraść. W tym kontekście warto wiedzieć jak od strony prawnej chronić firmowe logo.
Czym jest logo firmy?
Logo jest graficznym oznaczeniem, które pozwala na identyfikację firmy lub organizacji. Może przyjmować formę napisu, logotypu lub grafiki (sygnetu). Najczęściej firmy decydują się na zastosowanie logotypu, łączącego nazwę firmy z atrakcyjną szatą graficzną. Zastosowanie unikatowego obrazu, czcionki i kolorystyki pozwala wyróżnić się na tle konkurencji.
Jakie znaczenie dla firmy ma logo?
Logo jest podstawowym elementem systemu identyfikacji wizualnej firmy.
Jego zadaniem jest ułatwienie rozpoznania i zapamiętania marki. Dobrze zaprojektowana forma graficzna niesie za sobą charakterystyczne dla firmy wartości. Skojarzenie z ważnymi dla klientów cechami buduje zaufanie do Twojej marki. Dzięki temu klienci będą mogli się z nią utożsamić, czując swoiste przywiązanie i zaufanie.
Dlaczego logo należy chronić?
Logo firmy, która osiągnęła już sukces rynkowy, może budzić zazdrość u konkurencji.
Z jednej strony firmy z branży mogą wzorować się na Twoim logotypie, by uzyskać podobny efekt. Możliwe jest również, że ktoś będzie się chciał perfidnie podszywać pod Twoją markę, licząc, że klienci się pomylą. W skrajnych przypadkach może próbować zarejestrować twoje logo na siebie w Urzędzie Patentowym. Takie sytuacje nie należą do rzadkości.
Przed tymi wszystkimi zagrożeniami można się zabezpieczyć. Istnieją dwa zasadnicze sposoby ochrony prawnej logo. Możesz powołać się na:
Pierwsza grupa przepisów ma tę zaletę, że jest darmowa. Niestety poziom ochrony, jaki zapewnia jest minimalny. Z kolei za rejestrację znaku towarowego będziesz musiał wnieść określone opłaty urzędowe. W zamian jednak otrzymujesz najsilniejszą ochronę prawną.
Zobacz również: Czym różni się ochrona nazwy firmy bez rejestracji w stosunku do zarejestrowanego znaku towarowego: https://znakitowarowe-blog.pl/ochrona-nazwy-firmy-bez-rejestracji-znaku/
Ochrona logo prawem autorskim
Logo jako graficzne przedstawienie nazwy firmy traktowane jest jako utwór w myśl Ustawy o prawie autorskim.
Art. 1
1. Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).
Niekiedy problemem jest ustalenie, czy logo ma dostatecznie indywidualny charakter. Trudno postawić jasną granicę oryginalności, szczególnie kiedy logo ma jedynie formę nazwy zapisanej stylizowaną czcionką lub nieskomplikowanego znaku graficznego. W takiej sytuacji sąd może potraktować logo jako zbyt proste, by zostało objęte ustawową ochroną. Inne firmy będą mogły zatem korzystać z podobnej stylizacji.
Zabezpieczenie logo prawem autorskim budzi jeszcze jedną poważną wątpliwość.
Zaprojektowanie logo zazwyczaj zlecane jest grafikowi. Nie będąc świadomym przepisów możliwe, że nie podpisałeś z agencją kreatywną umowy zapewniającej Ci przeniesienie praw autorskich do stworzonej kreacji. W takim wypadku zgodnie z ustawą nie posiadasz prawa do posługiwania się logo, za które zapłaciłeś. Może nawet dojść do kuriozalnej sytuacji, kiedy grafik będący autorem znaku będzie chciał dodatkowej zapłaty za jego używanie.
Ochrona logo przez rejestrację znaku towarowego
Sposobem, który zapewni najsilniejszą ochronę logo, jest rejestracja znaku towarowego.
W tej formie przedsiębiorcy najczęściej zastrzegają nazwę i/lub logo firmy. Dzięki temu uzyskują formalny monopol prawny na dane oznaczenie. Warto jednak zauważyć, że ten monopol prawny ograniczony jest jedynie do branży, w której działamy. Mówiąc precyzyjniej, do towarów i usług, które wskażemy w zgłoszeniu.
Rejestracji znaku towarowego w Polsce dokonuje się w Urzędzie Patentowym RP. Warto w tym celu skorzystać z pomocy rzecznika patentowego, który sprawnie przeprowadzi Cię przez całą procedurę. Zgłoszenie rozpatrywane jest w ciągu 6 miesięcy. W wyniku rejestracji otrzymujesz świadectwo ochronne, które jest potwierdzeniem przysługujących Ci praw.
Korzyści z rejestracji logo jako znaku towarowego
Zastrzeżenie znaku towarowego daje Ci prawo własności.
Pamiętaj, że samo wpisanie firmy w CEiDG czy KRS nie jest równoznaczne z uzyskaniem monopolu na posługiwanie się nazwą, czy oznaczeniem graficznym. W tym celu konieczna jest rejestracja w Urzędzie Patentowym. Zyskujesz wówczas prawo do zabronienia konkurencji posługiwania się podobnymi oznaczeniami.
Za naruszenie tych praw możesz żądać odszkodowania. Świadectwo ochronne jest zatem skutecznym narzędziem w walce z nieuczciwą konkurencją, ponieważ pozwoli Ci w prosty sposób udowodnić posiadanie praw do marki (nazwy lub logo).
Ochrona logo przez rejestrację wzoru przemysłowego
Logo w odróżnieniu od nazwy firmy zazwyczaj występuje w kilku wariantach.
Projekt graficzny obejmuje różne wersje kolorystyczne oraz monochromatyczne, pionową oraz poziomą. Niekiedy na materiałach reklamowych możesz stosować tylko sygnet. Chcąc ochronić wszystkie te warianty jako znaki towarowe, musisz złożyć kilka osobnych zgłoszeń. To wiąże się już z poważnymi kosztami.
Ciekawą alternatywą może być jednak rejestracja każdej wersji logo w formie wzoru wspólnotowego (ochrona na Unię Europejską). Procedura ta przebiega bardzo szybko (14 dni) i jest tańsza niż rejestracja znaku towarowego. Pamiętaj, że wszelkimi formalnościami może się dla Ciebie zająć rzecznik patentowy.
Co daje rejestracja wzoru przemysłowego?
Zastrzeżony wzór przemysłowy ma przewagę nad znakiem towarowym w tym sensie, że jego ochrona nie jest ograniczona do wybranych towarów i usług. Zyskujesz zatem pełen monopol na stosowanie logo.
Poza tym w jednym zgłoszeniu można zawrzeć kilka wzorów, co obniża finalną cenę jednostkową za rejestrację. Wadą wzorów jest to, że taka ochrona nie może być dożywotnia, ponieważ trwa maksymalnie 25 lat. Podobne ograniczenia nie występują w przypadku znaków towarowych (przy założeniu, że prawo ochronne, jest przedłużane).
Niezwykle istotną kwestią, którą musisz wziąć pod uwagę, decydując o sposobie ochrony logo Twojej firmy jest czas, od jakiego używasz tego oznaczenia. Wzory przemysłowe można rejestrować jedynie, gdy nie są starsze niż 12 miesięcy. Dlatego warto nie zwlekać ze złożeniem zgłoszenia.
Więcej na temat tej formy ochrony dowiesz się z poniższego nagrania:
Ochrona logo jako niezarejestrowanego znaku towarowego
Jeśli nie zarejestrujesz swojego logo w formie znaku towarowego lub wzoru przemysłowego i tak do pewnego stopnia chroni Cię Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zgodnie z jej przepisami, celowe zastosowanie oznaczeń, które wprowadzają konsumenta w błąd, jest czynem nieuczciwej konkurencji.
Możesz mieć tutaj jednak problem z udowodnieniem swoich praw. Powołując się na UZNK musisz przedstawić przekonujące dowody, że używałeś komercyjnie danego logo jako pierwszy. Znaczenie ma również terytorium i zakres towarowy jego użycia. Finalnie sąd w sporze może uznać, że te prawa, choć ci przysługują, to obejmują jedynie miasto, w którym działasz. Oznacza to, że konkurent posługujący się taką samą nazwą, ale z dala od Ciebie nie łamie prawa.
Z tego właśnie powodu nie warto ryzykować i lepiej zarejestrować logo jako znak towarowy. Dzięki temu uzyskamy monopol prawny na terenie całej Polski. Samo udowodnienie przysługujących nam praw ograniczy się do przedłożenia świadectwa rejestracji.
Nie daj się okraść!
Ochrona logo przed kradzieżą lub nieuprawnionym wykorzystaniem powinna być jednym z obowiązkowych kroków, które musisz wykonać jako świadomy swoich praw przedsiębiorca.
Najskuteczniejszą formę zabezpieczenia swoich praw do własności i wyłączności uzyskasz, rejestrując znak towarowy. Jako uzupełnienie ochrony warto potraktować zastrzeżenie wzoru przemysłowego. To uchroni Cię, chociażby przed tym, że konkurent zastrzeże Twoje logo na siebie.
Warto też pamiętać o przeniesieniu praw autorskich w umowie z grafikiem projektującym logo. W ten sposób możesz być spokojny, że nikt nie zagrozi Twojemu biznesowi.
